| Foaming |
 |
| حجم مورد نیاز نمونه: 1000 میلی لیتر |
| استاندارد ملی INSO 196 |
| استاندارد بین المللی ASTM D892 |
| زمان تقریبی انجام آزمون : یک روز کاری |
1-آزمون کف چیست؟
اندازه گیری خواص کف کنندگی روغن های روان کننده در درجه حرارت 24 و 93/5 درجه سانتی گراد می باشد.
2-تجهیزات
2-1- دستگاه اندازه گیری کف شامل: سیلندر 1000 میلی لیتری مدرج که به صورت عمودی و ثابت در حمام نگه داشته شود. لوله ورودی هوا که در انتهای آن پخش کننده هوا نصب شده باشد، که پخش کننده هوا می تواند کروی به قطر یک اینچ از جنس کریستال آلومینا و یا به شکل سیلندری دارای منفذهایی به قطر 5 میکرون از جنس فولاد ضد زنگ باشد. طول لوله ورود هوا و ارتفاع سیلندر باید طوری باشد که زمانی که روی هم سوار شده اند پخش کننده هوا با انتهای سیلندر در تماس و دقیقا در وسط آن قرار گیرد.
2-2- حمام آزمون:
به اندازه کافی بزرگ به طوریکه سیلندر 1000 میلی لیتری حداقل تا اندازه 900 میلی لیتر در داخل آن قرار گیرد با دمای ثابت 5/024 و 5/05/93 سانتی گراد باشد.
2-3- منبع تولید هوا که قادر باشد که جریان هوای 594 میلی لیتر بر دقیقه از پخش کننده هوا عبور دهد هوا قبل از ورود به پخش کننده از ستون خشک کننده عبور داده می شود.
2-4- تایمر با دقت 1 ثانیه
2-5-دماسنج در محدوده 102تا20 - درجه سانتی گراد(ASTM 12C)
3-مواد مصرفی
3-1-سیلیکاژل
3-2- ماده شیمیایی رطوبت گیر (کلرور کلسیم)
3-3- استون، تولوئن
4-شرح انجام کار
4-1- آماده سازی دستگاه
4-1-1- از آنجایی که تمیز بودن وسایل آزمایش در نتیجه آن دخالت مستقیم دارد بایستی در این مورد دقت کافی به کار برد.
4-1-2- سیلندر آزمایش را ابتدا با تولوئن و سپس با هگزان شسته و سپس با ماده تمیز کننده و سپس با آب کاملا شستشو داده و سپس با استون آن را خشک نموده و در انتها با هوا.
4-1-3- لوله و پخش کننده هوا: پخش کننده هوا را در 300 میلی لیتر تولوئن قرار داده و سپس با قطع و وصل جریان هوا تولوئن را به داخل پخش کننده هوا کشیده و به بیرون آن برانید و این عمل را حد اقل پنج بار انجام دهید و سپس این عمل را با هگزان انجام داده و سپس با فشار هوا، لوله ورودی و پخش کننده هوا را کاملا تمیز نمایید. قسمت خارجی لوله را با پارچه آغشته به هگزان و سپس با پارچه خشک تمیز نمایید. هیچگاه پخش کننده هوا را با پارچه و یا دستمال کاغذی تمیز ننمایید.
4-2- آماده سازی نمونه
بدون هم زدن یا تکان دادن مکانیکی حدود 200 میلی لیتر نمونه را داخل یک بشر بریزید و آن را تا 349 درجه سانتی گراد حرارت داده و سپس اجازه دهید تا 324 درجه سانتی گراد خنک شود.
4-3- انجام آزمون
4-3-1- مرحله یک: نمونه را داخل سیلندر 1000 میلی لیتر تا نشانه 190 میلی لیتر بریزید و سیلندر را حداقل تا علامت 900 میلی لیتری در داخل حمام 5/024 درجه سانتی گراد قراردهید و وقتی دمای نمونه به دمای حمام رسید پخش کننده هوا را وارد سیلندر نمایید و حدود پنج دقیقه
در داخل نمونه نگه دارید و پس از آن جریان هوا را به لوله ورودی وصل نمایید و میزان جریان آن را 594 میلی لیتر در دقیقه تنظیم نمایید و به مدت 5 دقیقه 3 ثانیه هوا به داخل نمونه وارد نمایید. زمان شروع، مشاهده ی اولین حباب های هوای خارج شده از پخش کننده می باشد. در انتهای این مدت جریان هوا را قطع نموده و بلافاصله حجم کف را یادداشت نمایید (حجم بین سطح روغن و بالای کف). کل هوای عبور داده شده از روغن باید 25470 میلی لیتر باشد. اجازه دهید سیلندر به مدت 10 دقیقه 10 ثانیه به حال خود باشد و دوباره حجم کف را یادداشت نمایید.
4-3-2- مرحله دوم: یک قسمت دیگر از نمونه را داخل سیلندر تا علامت 180 میلی لیتری بریزید و آن را حداقل تا نشانه 900 میلی لیتری در حمام 5/05/93 قرار دهید و پس از رسیدن به دمای حمام، لوله هوا و پخش کننده را داخل نمونه قرار دهید و همانند مرحله یک ادامه داده و حجم کف را در انتهای هوادهی و سپس در حالت سکون یادداشت نمایید.
4-3-3- مرحله سوم: پس از پایان آزمایش در مرحله دو همه کف باقیمانده را با هم زدن از بین ببرید و نمونه را با قرار دادن در محیط تا زیر 5/43 درجه سانتی گراد خنک نمایید و سپس آن را در حمام 5/024 درجه سانتی گراد قرار داده و پس از رسیدن به حرارت حمام، لوله ورودی هوا و پخش کننده را وارد نمونه نمایید و مانند مرحله یک ادامه داده و حجم کف را در پایان هوادهی و حالت سکون یادداشت نمایید.
5- گزارش نتیجه آزمون
در هر مرحله از آزمایش پس از پایان هوادهی مقدار حجم کف ایجاد شده به عنوان رفتار روغن در ایجاد کف و در صورت کسر نوشته شده و بعد از اینکه نمونه ده دقیقه به حال سکون قرار داده شد مقدار حجم کف باقیمانده را به عنوان پایداری در مخرج کسر نوشته شده، همراه با دمای حمام آزمون گزارش کنید.
6-مستندات و مراجع مرتبط:
استاندارد ملی INSO 196
استاندارد بین المللی ASTM D892